Teslim şekli;
satıcının malları alıcıya hangi noktada teslim edeceğini ve mallara ilişkin risk ve masrafların ne zamana kadar satıcıda olacağını ne zamandan sonra alıcıya geçeceğini gösteren satıcı ile alıcı arasında oluşturulmuş bir cümlenin kısaltmasıdır.
Örnek; Ali Eşyaları Veliye Ayağında Teslim edecek şeklindeki bir anlaşmada, sürekli ticaret yapan tarafların uzun uzun yazmak yerine cümlenin baş haflerini kullanarak yaptıkları kısaltmadır teslim şekli. AEVATE
Peki buradaki ayak kimin ayağıdır?
Alinin mi?
Velinin mi?
Ali Türkiye’de, Veli Çin’deyse ayağın kimin ayağı olduğunun cevabı navlunu kimin ödeyeceğini belirleyecektir.
İki tarafta kendi ayağı olduğunu ikna edip navlunu ödemekten çekinirse?
Ticaret sekteye uğrayacaktır.
Geçmişte de böyle olmuştur.
Tıkanan ticaretin önünü açmak için Milletlerarası Ticaret Odası tarafından ilk defa 1936 yılında dünyadaki ticaret erbaplarının kullandığı tüm teslim şekilleri bir araya getirilerek bir standart belirlemek için ncoterms1936 ismiyle yeknesak kurallar belirlenerek ticaret hayatına girmiştir.
Daha sonra gelişen teknolojiyle birlikte aşağıdaki tarihlerde farklı revizyonları yayınlanmıştır.
– 1936 İlk defa yayınlandı
– 1953 Revizyon
– 1967 Revizyon
– 1976 Revizyon
– 1980 Revizyon
– 1990 Revizyon
– 2000 Revizyon
– 2010 Revizyon
– 2020 Revizyonu
Birinci soru; Yeknesak kural ne demek
İkinci Soru; Revizyon Ne demek?
Yeknesak kurak; kanun olmayan, bir yaptırımı olmayan, ama milletlerarası ticaret odası tarafından belirlenmiş kuralları olan, satıcının alıcının risk ve masraflarını, ayrı ayrı onar maddede düzenleyen kurallardır.
Uyulması mecburi mi? Hayır.
Kullanılması zorunlu mu? Hayır.
Nasıl yani incotermse göre değil de kendi aramızda belirlediğimiz yukarıdaki örnekte yazdığımız AEVATE teslim şekli ile şuan ticaret yapmamız mümkün mü? Mümkün.
Peki Revizyon ne?
Güncellemek, değiştirmek manasında kullanılmaktadır. Bir incoterm revizyona uğrarsa önceki versiyonu çöp mü olur? Hayır. Önceki versiyonu da hala kullanımda kalır. İsteyen istediği versiyonu kullanarak ticaret yapabilir. Yani incoterms 1980, 1990,2000 önceki ve sonrakiler hala yürürlükte mi? Evet.
İncoterm 2020’ye göre kaç teslim şekli var.
İncoterms 2020 teslim şekillerini ikiye ayırmış,
Sadece deniz yolu ve iç su taşımacılığında kullanılanlar FAS, FOB, CFR, CIF
Çok araçlı Taşımacılıkta kullanılanlar EXW, FCA, CPT, CIP, DAT, DAP, DDP
Çok araçlı taşımacılıkta kullanılanlar deniz yolu ve iç su yolu taşımacılığında kullanılabilir mi?
Evet, bir sakıncası var mı? Yok.
Peki sadece deniz yolu ve iç su taşımacılığında kullanılanları çok araçlı taşımacılıkta kullansak?
Oda olur. Ama bu teslim şekilleri deniz ve iç su taşımacılığı yoluna has olduğu için uygulamayla örtüşmez, ve bir hasar olması durumunda alıcı ile satıcının risk ve masraflarını doğru tarif etmez.
Örneğin Navlun; deniz ticaret hukukunda geçen deniz yolu taşıma ücretinin ismidir. Günlük hayatta her ne kadar kara, hava demir yolu tüm taşıma bedellerine navlun dense de, onlar taşıma ücretidir. Navlun deniz yolu taşıma ücretinin ismidir. CFR ve CIF kısaltmalarındaki F İngilizce freight in kısaltmasıdır. Yine FOB da ki borda sadece gemilerde olan dış çeperin ismidir.
Dolayısıyla bu teslim şekillerinin çok araçlı taşımacılıkta kullanılması olası anlaşmazlık durumlarında kesin sonuç vermeyebilir.
Teslim şekillerinin gümrük mevzuatı açısından değerlendirilmesi;
1- Teslim şekillerinin gümrük mevzuatı açısından eşya kıymeti, gümrük vergi matrahı ve Kdv matrahını etkileyebilen önemli sonuçları vardır. Ayrıca Teslim şeklinin sonradan değişmesi de, veya yanlış beyanı da çeşitli idari ve hukuki sonuçlar doğurabilir.
2- Teslim şeklinin yanlış beyan edilmesi sonucu kıymetin matrahın etkilenmemesi durumunda
Kıymet ve matrahı etkilemeyen teslim şeklinin yanlış beyan edilmesi aykırı hareket olur. Gümrük yönetmeliği EK:82-7 ye göre; “Ceza gerektiren başkaca bir durum bulunmaması kaydıyla, Gümrük Beyannamesinin Ek-14’e uygun olarak doldurulmaması durumunda 235 TL aykırı hareket cezası öngörülmüştür.
20 no.lu kutu:Teslim şekli
Üç alt-bölümden oluşmaktadır.
Birinci alt-bölüme, teslim şekline ilişkin kod yazılır.
İkinci alt-bölüme, eşyanın teslim edildiği yerin adı yazılır.
Üçüncü alt-bölüm boş bırakılır.
Fakat bu aykırı hareket cezası beyan ile eki evraklar arasında bir fark olması durumunda mümkün ancak. Örnek; Faturada CIP Beyannamede CIF yazılması gibi.
Peki İncotermsin sadece deniz ve iç su taşımacılığında kullanımını öngördüğü teslim şekillerinin kara, hava, demir yolunda kullanılması durumunda aykırı hareket oluşur mu? Gümrük yönetmeliği Ek:82 – 7 ye göre aykırı hareket cezası kesilebilir mi?
Deniz ve iç su taşımacılığına has bir teslim şeklinin hara, hava, demir yolunda kullanılması incoterms’de alıcıyla satıcı arasındaki bir konu olarak belirtilmiştir. Teslim şeklinin yanlış kullanımı sonucu bir hasar durumunda risk ve masrafların geçişini kesin bir şekilde ortaya koyamama sonucunu doğuracaktır. Teslim şekilleri kullanımı keyfe kalmış bir yeknasak kural olduğundan incotermse göre yanlış kullanımı gümrük mevzuatına göre aykırı hareket oluşturmayacağı değerlendirilmektedir.
Ticaret Bakanlığının Gümrük idarelerinde kullandığı Bilge programında da bu keyfi kullanım için xxx teslim şekli kodu belirtilmiştir.
Faturadaki teslim şeklinin beyannamede doğru beyanı esastır. Kara yoluyla gelmiş bir eşyada Faturasında teslim şeklinin FOB yazıyor olması, Beyannamede FOB beyan edilmiş olması, FOB teslim şeklinin kara yolunda kullanılmış olmasından dolayı bir aykırı hareket cezası doğurmayacağını değerlendiriyoruz.
Teslim şeklinin yanlış kullanımından doğacak cezalar;
BİR SONRAKİ YAZIMIZDA BİLGİNİZE SUNACAĞIZ.